Πέμπτη 27 Αυγούστου 2015.
Πολιτικο-οικονομική και
οργανωμένη εγκληματικότητα
Ντεληγιώργη Αιμιλία:Mια κριτική ματιά
στην διαφθορά...
Απο την βιβλιογραφική ανασκόπηση
εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει οτι υπάρχει μια σύγχυση όσον αφορά τον ορισμό
της διαφθοράς.Η δυσκολία αυτή ίσως να έγκειται όπως επισημαίνει ο J.Gardiner,απο την μία στο γεγονός της ύπαρξης σημαντικών διαφορών
στον τρόπο που ορίζεται η διαφθορά νομικά,με βάση την κοινή γνώμη και τέλος την
επίδραση της στο δημόσιο.Έπιπλέον στο γεγονός οτι η διαφθορά παρουσιάζει αρκετά
προβλήματα που σχετίζονται μεταξύ τους και τέλος στις διαφορές μεταξύ των
τρόπων που τα εθνικά δίκαια περιλαμβάνουν την έννοια αυτή.
Απο τα προαναφερθέντα γίνεται αντιληπτό,οτι δεν υπάρχει κάποιος γενικός ορισμός της έννοιας της διαφθοράς και
μάλιστα απο ορισμένους θεωρείται και αδύνατον να οριστεί,είναι ευκολότερο να
την αναγνωρίσει κανείς παρά να την ορίσει.Ωστόσο αν θέλουμε να δώσουμε έναν
ορισμό στο παγκόσμιο αυτό φαινόμενο, που
σήμερα δίχως άλλο, αποτελεί και καρπό της παγκοσμιοποίησης θα μπορούσαμε να
παραθέσουμε τον ορισμό που δίνει ο Η.Αργυροηλιόπουλος,ο οποίος χαρακτηριστικά
αναφέρει: ‘’ως διαφθορά λογίζεται μια
ηθικώς μεπτή πράξη και συμπεριφορά,στην οποία δεν είναι πλέον δραστικοί
ορισμένοι αποδεκτοί κοινωνικοί κανόνες ή ηθικές αρχές και η οποία με την
εξάπλωση και την ανοχή της καθορίζει την κοινωνική ζωή και μπορεί να οδηγήσει
σε ηθική κατάπτωση.
Σε νομικό αλλά και δικαιικό επίπεδο ,αντίστοιχα,η διαφθορά έχει
προσδιοριστεί εννοιολογικά ως ΄΄κατάχρηση δημόσιας ή άλλου είδους
εμπεπιστευμένης εξουσίας,για προσωπικό όφελος’’,ή ως κάθε συμπεριφορά προσώπων
με δημόσια ή ιδιωτικά καθήκοντα,τα οποία παραβιάζουν τα καθήκοντά τους
,προκειμένου να αποκτήσουν καθ’οιονδήποτε τρόπο αδικαιολόγητα οφέλη.Σε αυτό το σημείο αξίζει να προσθέσουμε οτι αρκετά συχνά
η διαφθορά συγχέεται ,χωρίς απαραίτητα να ταυτίζεται κιόλας,με την δωροδοκία ή
οποία και αποτελεί την κυριότερη μορφή εκδηλωσής της.
Παρ’όλα αυτά οφείλουμε να ομολογήσουμε και να
επισημάνουμε πως αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η
ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια ,τη χειρότερη κρίση στην
ιστορία της και η αιτία για την κατάσταση αυτή έχει τις ρίζες της κυρίως στην
εκτεταμένη διαφθορά.Διαφθορά στο πολιτικό σύστημα,αναμφισβήτητη μικροδιαφθορά στον
ευρύτερο δημόσιο τομέα,μαζικός λαθρεπιβατισμός,εκτεταμένη ανομία και αναξιοκρατία,νεποτισμός,
και παραοικονομία.Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα ο καθένας με σκοπό την
μεγιστοποιήση του δικού του όφελους να δρά παράνομα,αλλά καθώς όλοι δρούν στη
βάση της λογικής αυτής, στο τέλος όλοι μαζί ζημιώνονται.Τα συγκριτικά στατιστικά στοιχεία διαφθοράς σε Ελλάδα και
άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθιστούν το ζήτημα της διαφθοράς εκ των πιο
σημαντικών για τη χωρά μας και καταδεικνύουν το βαθμό εξάπλωσής της.
Το ερώτημα που γεννάται είναι με
ποιό τρόπο πρέπει να προσεγγίσουμε καθώς επίσης και να αντιμετωπίσουμε αυτό το
μεγάλο ζήτημα που εξαπλώνει ανεξέλεγκτα τα δίχτυα του στις διάφορες κοινωνίες του σήμερα;
Ωστόσο,προϋπόθεση για την ερμηνεία του φαινομένου διαφθοράς αλλα παράλληλα και
την διατύπωση προτάσεων για την αντιμετώπιση της είναι η αναζήτηση των
παραγόντων που την προκαλούν και συνεπώς επηρεάζουν και το μεγεθός της.Οι παράγοντες που φαίνεται
να επηρεάζουν το φαινόμενο της διαφθοράς
αλλά και το μεγεθός της είναι πολλοί.Ορισμένοι μάλιστα έχουν και άμεση σχέση με
το ρόλο τους κράτους.Οι σημαντικότεροι απο τους παράγοντες αυτούς εχουν να
κάνουν με το μέγεθος του κράτους,το σύστημα διοικητικής οργάνωσης,τον κρατικό
παρεμβατισμό μέσω κανονιστικών ρυθμίσεων,τον βαθμό διακριτικής ευχέρειας στην
λήψη αποφάσεων των κρατικών λειτουργών,το επίπεδο αμοιβών στο δημόσιο τομέα,την
ύπαρξη μηχανισμών ελέγχου και την αποτελεσματικότητά του,όπως επίσης και το
ύψος των προβλεπόμενων ποινών σε
περίπτωση αποκάλυψης της διαφθοράς.
Πράγματι,οφείλουμε
να υπογραμμίσουμε πως η αντιμετώπιση φαινομένων οικονομικής διαφθοράς
περιλαμβάνει θετικά αλλά και αρνητικά κίνητρα.Συγκεκριμένα, το νομικό και θεσμικό πλαίσιο εξοπλίζεται συνεχώς με κίνητρα
που προσπαθούν να κατευθύνουν τη συμπεριφορά των ατόμων σε δραστηριότητες οι
οποίες προάγουν ταυτόχρονα το ατομικό συμφέρον παράλληλα όμως με το γενικό.
Όμως,σε χώρες με
αδύναμους θεσμούς, τέτοιου είδους μέτρα είναι δυνατό να μην θεωρούνται επαρκή
και ως κ τούτου να μην αποδίδουν. Εάν τα παραδοσιακά μέσα αντιμετώπισης της
οικονομικής διαφθοράς δεν είναι κατάλληλα σε χώρες με αδύναμους θεσμούς, τότε
πως πρέπει να αντιμετώπισουμε αυτήν την κατάσταση;
Πάντως οφείλουμε να
λάβουμε υπόψη οτι οι πολιτικές κατά της διαφθοράς είτε καθυστερούν αρκετά να
φέρουν κάποιο αποτέλεσμα είτε είναι εντελώς
αναποτελεσματικές.Κι αυτό ίσως γιατί είναι ένα ιδιαίτερο, πολύπλοκο φαινόμενο,
για κάθε χώρα.
Όπως και να έχει,η διαφθορά είναι ένα πρόβλημα που πρέπει
να αντιμετωπιστεί βαθιά στην ρίζα του και μέχρι τώρα παρά τα όσα διακηρύσσονται
εδώ και χρόνια περί μηδενικής ανοχής και διαφάνειας,δεν έχουν φέρει κάποιο
αποτέλεσμα...ίσως έχουν παραμείνει απλές διακηρύξεις,ίσως δεν εχούν υλοποιήθει
κάποιες προσπάθειες,ίσως βέβαια να μην έχουν βρέθει και αποτελεσματικοί τρόποι
αντιμετώπισης.Το σίγουρο είναι οτι πρέπει σύντομα να δοθεί μια λύση.Η ποινικοποίηση και οι επιπτώσεις πρέπει να είναι κοινές,
η έμφαση πρέπει να είναι η ίδια ,είτε πρόκειται για φυσικό είτε για νομικό
πρόσωπο, είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα,ας ελπίσουμε οτι κάποια
στιγμή μπορεί να δούμε καποία σημάδια βελτίωσης.
Πηγή:Γρ.Λάζος,Διαφθορά και Αντιδιαφθορά ,εκδ.Νομική
βιβλιοθήκη,Αθήνα,2005.
Πηγή:Χ.Δημόπουλος,Η διαφθορά,Νομική
βιβλιοθήκη,Αθήνα,2005.
Πηγή:Ηλ.Αργυροηλιόπουλος,Η ιδιωτική και δημόσια
διαφθορά ως έγκλημα αθέμιτου ανταγωνισμού,Μια προσέγγιση υπο το πρίσμα των
επιχειρηματικών συναλλαγών,Νομική βιβλιοθήκη,Αθήνα,2006.
Πηγή:Krug Sabine,
Korruption in verschiedenen Wirtschaftssystemen,Wiesbaden,1997.
Πηγή:Ν.Τατσος,.Παραοικονομία
και φοροδιαφυγή στην Ελλάδα,εκδ:Παπαζήσης,Αθήνα,2001
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου